این در حالی است که قانون آزمایشی مالیات بر ارزش افزوده از سال 87 به اجرا درآمد و قرار بود در مدت 5 سال ضعف‌های آن اصلاح و به قانون دایمی تبدیل شود. با این حال، پس از آن هر سال در بودجه سنواتی تمدید شد تا این که هم اینک و بعد از 13 سال از تصویب، به قانون دایمی تبدیل شده است. قانون مالیات بر ارزش افزوده جدید دارای 57 ماده است که شش ماه پس از ابلاغ به رئیس جمهور لازم الاجرا خواهد بود. بدین ترتیب در دی ماه امسال شاهد اجرای این قانون خواهیم بود.

مشمولان مالیات بر ارزش افزوده و تکالیف آن ها
به گزارش خراسان و طبق تعاریف ارائه شده در قانون مذکور، اشخاصی که به عرضه کالا، ارائه خدمت، واردات یا صادرات مبادرت می کنند، به عنوان مودی شناخته می شوند. ماده 13، تکالیف این افراد را مشخص کرده که بر این اساس  و پس از راه اندازی سامانه ای به نام سامانه مودیان، همه مشمولان این قانون باید در آن سامانه ثبت نام و معاملات خود را در آن ثبت کنند. ثبت معاملات (خرید و فروش) در این سامانه به منزله ثبت در دفاتر قانونی است. در ماده 17 این قانون آمده است: مودیان مکلفند مالیات و عوارض فروش موضوع این قانون را از خریدار یا کارفرما وصول کنند و پس از کسر مالیات و عوارض پرداختی، مطابق مقررات به حساب سازمان مالیاتی واریز کنند. در ماده 4 نیز مهلت پرداخت مالیات و عوارض این گونه بیان شده است: مودی مکلف است حداکثر تا پایان ماهِ پس از انقضای هر دوره مالیاتی (دوره مالیاتی منطبق بر فصل های سال شمسی است) کل مالیات و عوارضی را که طی آن دوره به فروش کالا یا ارائه خدمات توسط وی تعلق گرفته است، پرداخت کند.

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
طبق تعریف ارائه شده، مالیات بر ارزش افزوده به مابه التفاوت مالیات و عوارض فروش با مالیات و عوارض خرید (کالاها و خدمات مشمول مالیات و عوارض) در یک دوره معین گفته می شود و همان طور که اشاره شد، دوره مالیاتی در این قانون سه ماهه در نظر گرفته شده است. ماده 5 این قانون، ماخذ محاسبه مالیات و عوارض فروش کالاها و خدمات درباره مودیان عضو سامانه مودیان را ارزش فروش مندرج در صورت حساب الکترونیکی بیان کرده که توسط آنان در سامانه مزبور ثبت شده است. بر این اساس و طبق ماده 7، نرخ مالیات و عوارض کالاها و خدمات به استثنای کالاهای خاص، 9 درصد است. البته ماده 8 این نکته را هم یادآور شده که مالیات و عوارضی که مودیان برای خرید کالاها و خدمات مورد نیاز برای انجام فعالیت های اقتصادی خود پرداخت می کنند به عنوان اعتبار مالیاتی منظور شده و از مالیات و عوارض فروش آن ها کسر می شود.

جزئیات مالیات بر ارزش افزوده طلا
در ماده 26 این قانون، به نرخ مالیات و عوارض کالاهای خاص نظیر کالاهای نفتی، فلزات گران بها، سیگار، نوشابه و دیگر کالاهای آسیب رسان به سلامت به طور جداگانه پرداخته شده است. این قانون به طور خاص، و درباره طلا، جواهر و پلاتین بیان می کند: اصل طلا، جواهر و پلاتین به کاررفته در مصنوعات ساخته شده از فلزات مزبور معاف از مالیات و عوارض است. با این حال، اجرت ساخت، حق العمل و سود فروشنده این کالاها مشمول مالیات و عوارض با نرخ 9 درصد می شود. در این زمینه ، عرضه کنندگان کالا و خدمات مربوط به این بند مکلفند کلیه عملیات خرید و فروش خود را در سامانه مودیان ثبت کنند. همچنین کلیه واحدهای فعال در  زنجیره عرضه کالاها و خدمات این بند مکلفند حداکثر تا دو ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، از پایانه فروشگاهی مورد تایید سازمان مالیاتی استفاده کنند. در غیر این صورت اتحادیه های مربوط و اتاق اصناف موظفند پروانه فعالیت واحدهای موضوع این بند «در کل زنجیره مربوط» را که بدون استفاده از پایانه فروشگاهی به فروش کالا یا خدمت اقدام می‌کنند، باطل کنند.

منبع: خراسان