نشست خبری حجت‌الاسلام مجید نصیرائی سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی امروز (دوشنبه، 4 مردادماه) در محل مجلس و به منظور بررسی ابعاد مختلف طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و سـاماندهی پیام رسـان‌های اجتماعی برگزار شد.
نصیرایی در این نشست با بیان اینکه ساماندهی فضای مجازی یکی از موضوعات بسیار مهم و دغدغه های جدی بسیاری از دلسوزان و خانواده های ایرانی در سالیان طولانی بوده است، گفت: انتظار می رفت همچون تمام کشورهای دنیا بتوان با ایجاد چارچوب، ضابطه و قانون این فضا را به نحو مطلوبی مدیریت کرد.
وی ادامه داد: دولت‌های مختلف و ادوار مجلس نسبت به موضوع ساماندهی فضای مجازی دغدغه داشتند و طرح‌هایی نیز پیشنهاد و پیگیری شد اما در نهایت به نتیجه نرسیدند و متاسفانه به رغم اینکه این مسئله بسیار مهم بوده اما تاکنون مدیریت صحیح آن مدنظر قرار نگرفته و هر زمان که پیرامون ساماندهی آن مباحثی مطرح شده عده ای دانسته یا نادانسته بیشتر به حواشی آن پرداختند.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس تصریح کرد: طرح کنونی حاصل بیش از 2 هزار ساعت کار کارشناسی و فنی بوده که توسط کارشناسان، نخبگان و مسئولان دستگاه ها و مجموعه های مختلف صورت گرفته است اما برخی این طرح را اصلا نخوانده اند و از آخرین تغییرات اعمال شده بر آن نیز اطلاعی ندارند به همین دلیل با بیان اینکه تدوین آن با هدف فیلترینگ و انسداد پلت‌فرم‌های خارجی صورت گرفته ذهن مخاطبان را به این سمت می برند و ساماندهی را به انسداد و فیلترینگ معنی می کنند و این در حالی است که طرح مذکور یکی از اولویت ها و ماموریت های اصلی مجلس یازدهم و براساس واقعیات، نیازها و ضروریات جامعه در حوزه حکمرانی تدوین شده و از 14 ماه گذشته تاکنون در حال بررسی است.
نصیرائی خاطرنشان کرد: این طرح در کمیسیون فرهنگی به عنوان پیش نویس تهیه شده و در آن تمرکزی بر فیلترینگ صورت نگرفته بلکه ساماندهی و حمایت از پیام رسان ها، نخبگان و فعالان حوزه فضای مجازی مدنظر قرار گرفته است علاوه بر آن برای قانونی که در این زمینه تصویب شود ضمانت اجرا نیز تعیین شده است.
وی افزود: در سال 96 شورایعالی فضای مجازی مصوبه ای برای ساماندهی این فضا داشت که در آن آمده بود هر فردی که بخواهد در این فضا سکویی برای ارائه خدمات ایجاد کند چند خصوصیت باید داشته باشد از جمله اینکه فعالان این فضا باید ثبت نام کنند بعد براساس مقررات تعیین شده فعالیت کنند ضمن اینکه پلت‌فرم ها باید در ایران دفتر داشته و نماینده ایرانی الاصل داشته باشند اما این مصوبه بیش از 4 سال است که اجرا نشده چرا که ضمانت اجرایی نداشته است.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس یادآور شد: ضمانت اجرایی که ما برای این مصوبه تعیین کردیم این است که اگر مدیران یا دستگاه های مربوطه به مواد آن توجه نکرده و آن را اجرا نکنند برای آن ها از انفصال خدمت مدیران تا سایر محرومیت‌های قضایی در نظر گرفته شده است.
وی افزود: جای تعجب دارد در آمریکا 270 قانون برای مدیریت فضای مجازی وجود دارد اما در ایران این فضا رها شده است و این در حالی است که در هیچ کجای دنیا اینگونه نیست که وضعیت تولید محتوا و دسترسی‌ها ساماندهی نشوند از سوی دیگر در ایران بسیاری از پیام رسان‌های داخلی نه تنها حمایت نشدند بلکه 70 درصد پهنای باند در اختیار پلت‌فرم های خارجی است.
نصیرائی تصریح کرد: موفقیت ما در حوزه فضای مجازی در گرو حمایت از پیام رسان‌های داخلی است کما اینکه سال گذشته اغلب مردم از نرم افزار وِیز استفاده می‌کردند اما در پی حمایت های صورت گرفته دو نرم افزار نشان و بلد ایجاد شد که در این زمینه بسیار موفق هم عمل کردند.
وی عنوان کرد: ما در این طرح به این نکته توجه کردیم که تجربه های تلخ گذشته در این حوزه تکرار نشود ضمن اینکه افراد در بدنه تولید نتوانند قانون را دور زده و فیلترشکن تولید کنند از سوی دیگر استفاده از فضاهای فاقد مجوز را برای دستگاه های دولتی و حاکمیتی ممنوع کرده و برای آن ها جرم انگاری کردیم اما قرار نیست کاربران برای استفاده از فیلترشکن محدود شوند ضمن اینکه برای آن ها جرم انگاری صورت نگرفته است.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس اظهار کرد: در این طرح، این مجوز به پیام رسان های خارجی همچون اینستاگرام و توئیتر داده شده است تا براساس ضوابط تعیین شده در این طرح فعالیت کنند و اگر نپذیرند تا زمانی که یک جایگزین مشابه چه داخلی و چه خارجی برای آن تعیین نشده کسی اجازه فیلتر کردن آن پلت‌فرم را ندارد.
وی تاکید کرد: ما این ضعف را قبول داریم که در مورد تبیین این طرح در فضای مجازی باید بهتر عمل می شد که در شرایط کنونی آن را پیگیری می کنیم ضمن اینکه باید به این نکته اشاره کنم که اولویت ما در تدوین این طرح ساماندهی فضای مجازی است و در این مسیر تحت تاثیر جوسازی ها قرار نگرفته و کار را فنی و کارشناسی دنبال می کنیم اما هر ابهام و اشکالی که مطرح شود نیز بررسی کرده و آن ها را رفع می کنیم و پیشنهادات را نیز مدنظر قرار می دهیم.
نصیرائی تاکید کرد: قرار است بررسی این طرح در صحن در قالب اصل 85 دنبال شود به این دلیل که فرصتی داشته باشیم تا آن را به طور تخصصی تر و فنی تر بررسی کنیم همچنین تا قانونی جامع و پخته در این حوزه ایجاد شود همچنین به دنبال این هستیم که این قانون به صورت آزمایشی اجرا شود که اگر اجرای آن با آسیب، ایرادات و ضعفی همراه بود در چند سالی که به اجرای آن مهلت داده شده اشکالات را رفع کرده و تدبیری بیاندیشیم.
وی در ادامه در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا برای اینکه این طرح براساس اصل 85 بررسی شود با شورای نگهبان رایزنی شده است و آن را پذیرفته است، گفت: ما فقط پیرامون این طرح یک صحبت اولیه با شورای نگهبان داشتیم اما باید در این مورد با شورای نگهبان صحبت کنیم.
نصیرائی در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران که خواسته بود پیرامون نحوه ساماندهی فضای مجازی و عدم فیلترینگ اپلیکیشن های مختلف شفاف سازی شود، افزود: اگر برخی پلت‌فرم های خارجی به دلیل عدم پذیرفتن ضوابط تعیین شده در این طرح فیلتر شدند و پیام رسان های داخلی برای جایگزین شدن مورد حمایت قرار گرفتند چنانچه نتوانند به خوبی رقابت کنند چه پیش بینی در این زمینه داشته اید، گفت: ما در این طرح برای نحوه تولید محتوا، استفاده از پهنای باند و حمایت مالی و معنوی از پلت‌فرم های داخلی پیش بینی کرده ایم ضمن اینکه وقتی برای مسئولان و دستگاه ها جرم انگاری شده است به گونه ای که حق فعالیت در پلتفورم هایی که ضوابط این طرح را نپذیرفته اند را ندارند در این شرایط موظف می شوند ضمن فعالیت در پلت‌فرم های داخلی از آن ها حمایت مالی و معنوی کنند ضمن اینکه برای تبلیغات در آن ها نیز فضا ایجاد می شود که می توانند از این طریق کسب درآمد کنند همچنین باید به این نکته توجه کنیم که عدم موفقیت پلت‌فرم های داخلی در گذشته به عدم حمایت دستگاه ها برمی گشت از سوی دیگر ما در این طرح شرایطی را ایجاد کردیم که از اطلاعات کاربران حفاظت شود و اگر خلافی در این زمینه صورت گرفت پلت‌فرم های مربوطه باید پاسخگو باشند ضمن اینکه بسیاری از خانواده ها در مورد مباحث فرهنگی این فضا حساسیت هایی دارند چرا که در شرایط کنونی تمام کودکان و نوجوانان بدون سطح بندی در این فضا فعال هستند بنابراین باید این روند مدیریت شود.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم در پاسخ به یکی دیگر از خبرنگاران که خواسته بود به پشتوانه نظری این طرح اشاره شود آن هم در شرایطی که فضای مجازی در شرایط کنونی به بستری برای شفاف سازی و اطلاع رسانی پیرامون بیان مطالب خلاف واقع و یا سوءاستفاده برخی مسئولان تبدیل شده است، بیان کرد: ما باید از فضای مجازی که به محیطی مستقیم با زندگی مردم تبدیل شده است و تمام طرح های جامع در آن شکل می گیرد حراست کرده ضمن اینکه ضرورت دارد در جهت پیشبرد اهدافی برمبنای عدالت، مبارزه با فساد، ظلم ستیزی و دغدغه آحاد جامعه آن را ساماندهی کنیم همچنین با توجه به اینکه در دنیا برای مرزبانی هزینه می شود ما نیز باید در ایران قاعده ای برای آن تعریف کنیم تا دیگر کشورها برای جامعه ما چارچوب تعریف نکنند.
وی در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران که پرسید چرا مجلس یازدهم به رغم مشکلات اقتصادی بسیاری که وجود دارد به موضوع ساماندهی فضای مجازی پرداخته و با حذف کلمه فیلترینگ و به معنای حمایت ممکن است ضوابطی را ایجاد کند که اشتغال خانگی مردم را مسدود کند ضمن اینکه مردم به پلت‌فرم های داخلی اعتماد ندارند برای این موضوع چه تدبیری اندیشیده اید، افزود: در ابتدا شورایعالی فضای مجازی که به ریاست رئیس جمهور تشکیل می شود در سال 96 مصوبه ای جهت تعیین ضوابط فعالیت در این فضا ایجاد کرد و شرایطی را برای فعالیت کاربران در این فضا در نظر گرفت اما ضمانت اجرایی نداشت ضمن اینکه به این مجلس هم ارتباطی ندارد و ما فقط برای آن ضمانت اجرایی گذاشته و برای مسئولانی که به آن توجه نکنند از برخورد قضایی تا انفصال از خدمت در نظر گرفتیم بنابراین چرا سعی می کنید مجلس را در این زمینه تخریب کنید اول طرح را بخوانید و بعد مستند بگویید کدام بند آن به محدودسازی مشاغل خانگی اشاره کرده اند از سوی دیگر در این طرح آمده اگر پیام رسان یا هر سکوی ارائه خدمت در فضای مجازی مشابه داخلی یا خارجی نداشته باشد و یک سوم کاربران در آن فعال باشند اجازه فیلتر کردن آن داده نمی شود.
نصیرائی در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران در مورد اینکه اگر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در مدت 8 ماهی که برای آن تعیین شده تا به وظایفی که برای این وزارتخانه در این حوزه تعیین شده بپردازد اگر نتواند در این مدت به وظایف خود عمل کند چه اتفاقی خواهد افتاد، یادآور شد: در مورد وظیفه وزارت ارتباطات پیرامون مدت 8 ماهه که باید نسبت به رعایت ضوابط توسط پلت‌فرم ها ورود پیدا کند باید بگوییم اگر تغییرات مندرج در این طرح اعمال نشد تا زمانی که نیاز کاربران در حوزه اقتصادی فرهنگی و ایجاد محیطی امن، باکیفیت شبیه پلت‌فرم هایی که در آن فعال هستند رفع نشود و جایگزین مناسبی برای آن ها پیدا نشود به فعالیت خود ادامه می دهند.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس در ادامه در پاسخ به یکی دیگر از خبرنگاران که به این نکته اشاره کرده بود که برخی مسئولان رسمی کشور در قالب ایجاد حساب غیررسمی در برخی پلت‌فرم ها به طور رسمی حرف می زنند چه ضمانت اجرایی برای آن ها در نظر گرفته شده است، تاکید کرد: ما این موضوع را پیش بینی کرده و برای آن ها مجازات تعیین کرده ایم.

منبع: فارس