زهرا ارشادی سفیر و‌ معاون نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل طی سخنرانی در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل در خصوص گزارش کمیساریای عالی پناهندگان اظهار داشت: مایلم در ابتدا از فعالیت‌های کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد قدردانی کنم. گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و این واقعیت که مبین افزایش دائمی تعداد پناهندگان و آوارگان می‌باشد، بسیار موجب نگرانی است. چنین وضعیتی بیانگر این حقیقت است که می‌بایست تلاش‌ها برای رسیدگی به علل زمینه‌ای این روند دو برابر شود.

وی افزود: همچنین موجب ناامیدی است که علیرغم سخاوتمندی فوق‌العاده کشورهای میزبان، کماکان شکاف گسترده‌‌ای فیما‌بین منابع مالی و نیازها موجود است که بیانگر ضرورت افزایش قابل‌توجه بودجه توسط اهداکنندگان می‌‎باشد.

ارشادی اضافه کرد: طی دو سال گذشته، متأسفانه همه‌گیری موجب بدتر شدن وضعیت وخیم پناهندگان و کشورهای میزبان شده است.همان‌طور که کمیساریای عالی در حاشیه هفتاد و دومین نشست کمیته اجرایی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد که مورخ 8 اکتبر 2021 برگزار شد تاکید کرد، به‌ منظور رسیدگی به چنین وضعیتی، نیاز شدیدی به در اختیار گذاشتن واکسن کرونا علی‌الخصوص با کشورهایی که میزبان تعداد زیادی از پناهندگان می‌باشند، وجود دارد.

نماینده ایران اضافه کرد: موجب نگرانی جدی است که در سال 2021، کماکان بیش از 6.8 میلیون نفر از اتباع سوریه در داخل کشور آواره‌هستند و 5.6 میلیون آواره سوری در برخی از کشورهای منطقه زندگی می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران ضمن اشاره به کنفرانس بازگشت آوارگان که مورخ 11 و 12 نوامبر 2020 در دمشق برگزار شد، تأکید دارد که می‌بایست تمامی تلاش‌ها برای کمک به آوارگان با هدف بازگشت به محل اصلی زندگی خود به‌کار گرفته شود. در همین راستا، لغو کامل و فوری تحریم‌های یکجانبه و همچنین حمایت از بازسازی سوریه، امری ضروری تلقی می‌شود.

وی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران همچنین نسبت به تلاش برخی کشورها برای بهره‌جویی سیاسی از حمایت بین‌المللی هشدار می‌دهد. طبق گزارش شورای امنیت سازمان ملل متحد، یمن با حدود 20.7 میلیون نفر نیازمند به کمک‌های بشردوستانه، قرار گرفتن بیش از نیمی از مردم در معرض قحطی و همچنین وجود آوارگانی که چهار برابر نسبت به دیگران در خطر گرسنگی می‌باشند، همچنان شاهد حادترین بحران بشردوستانه در سطح جهان است. به‌ منظور پایان دادن فوری به چنین فاجعه‌ای، می‌بایست محاصره غیرانسانیِ تحمیلی بر این ملت به‌طور کامل و با قید فوریت برداشته شود تا شرایط برای پایان دادن به درگیری و حل مسالمت‌آمیز بحران فراهم شود.

ارشادی ادامه داد: افزایش شدید آوارگان داخلی و پناهجویان در پی خروج نیروهای خارجی از افغانستان و تحولات متعاقب آن، یکی از تحولات مهم سال 2021 در منطقه ما بود. در نتیجه، طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان، حدود 570000 نفر به تازگی در داخل افغانستان بی جا شده اند و تعداد فزاینده ای از افراد به کشورهای همسایه گریخته‌اند. در نتیجه، طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، حدود 570000 نفر به تازگی در داخل افغانستان آواره شده‌اند و تعداد فزاینده‌ای از مردمان این کشور، به کشورهای همسایه گریخته‌اند.

وی گفت: علی‌رغم تحریم‌های غیرانسانی یکجانبه به‌ ویژه اقدامات قهرآمیز یکجانبه ایالات متحده آمریکا، جمهوری اسلامی ایران بیش از 40 سال است که میزبان یکی از بزرگترین جمعیت پناهندگان بوده است. در طول همه این سال‌ها، تنها پنج درصد از کل بودجه مورد نیاز به‌ منظور حمایت از پناهندگان در ایران توسط جامعه جهانی تأمین شده است. بنابراین، ما منابع بسیار مورد نیاز خود را با پناهندگان همرسانی کرده‌‌ایم و چندین برابر بیشتر از سهم خود آن‌ها را مورد حمایت قرار داده‌ایم؛ حقیقتی که بارها در سطح بین‌المللی به آن اذعان شده و مورد توجه قرار گرفته است. 

وی افزود: آقای فیلیپو گراندی، کمیسر عالی پناهندگان، در سال‌های اخیر در همین کمیته اذعان داشته است که «علی‌رغم فشارهای اقتصادی، جمهوری اسلامی ایران همچنان یک میزبان نمونه بود.»

نماینده ایران اطهار داشت: تجارب ما نشان می‌دهد که وقتی با موجی از پناهجویان افغانستانی روبرو هستیم که ممکن است به اروپا سرازیر شود، از ایران خواسته می‌شود که از آن‌ها میزبانی کند. در ابتدا حتی کمک‌هایی نیز ارائه می‌شود، اما به‌محض اینکه آب‌ها از آسیاب افتاد و از وخامت اوضاع کاسته شد، کشور میزبان تقریباً به ‌طور کامل رها می‌شود. اکنون که اقتصاد ایران در نتیجه همه‌گیری و همچنین تحریم‌های قهرآمیز یک‌جانبه آسیبی جدی‌ دیده و در ماه‌های اخیر نیز میزبان بیش از 300000 پناهجوی جدید افغانستانی بوده است، ما بیش‌ از‌ این قادر به میزبانی از جمعیت آوارگان نیستیم.

وی گفت: بدیهی است که راه حل پایدار برای برطرف کردن معضل مهاجران و آوارگان افغانستانی چیزی جز کمک به ایجاد صلح، ثبات و رفاه در افغانستان نیست. این امر به نوبه خود تنها از طریق ایجاد یک دولت فراگیر که متعهد به مبارزه با تروریسم و جنایات سازمان‌یافته و همچنین تضمین و حمایت از حقوق همه از جمله اقوام مختلف، اقلیت‌های زبانی، مذهبی و زنان براساس آموزه‌ها و اصول حقیقی اسلام است، تحقق می‌یابد.

ارشادی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران از کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد می‌خواهد که عملیات بازگرداندن داوطلبانه و اسکان مجدد پناهندگان در کشورهای ثالث را به‌ طور جدی تسهیل کند. موجب ناامیدی بسیار است که طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد: «تعداد پناهندگان اسکان‌ داده ‌شده به کمترین میزان خود در تقریباً دو دهه گذشته کاهش یافته است.» درهمین چارچوب، ما درخواست کمیساریای عالی مبنی بر لزوم گسترش «تعداد کشورها و مکان‌های موجود برای راه حل ضروری موجود که سهم مهمی در تقسیم بار و مسئولیت دارد» را تکرار می‌کنیم.

وی گفت: بر اساس آخرین گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، کشورهای درحال‌ توسعه میزبان 86 درصد از پناهندگان جهان هستند. بخش اعظمی از این پناهندگان در چند کشور در‌حال‌ توسعه همانند ایران زندگی می‌کنند. در غیاب کمک‌ها و حمایت‌های کافی بین‌المللی، انتظارِ این‌که کشورهای درحال توسعه به‌ تنهایی چنین بار سنگینی را به دوش بکشند، واقعاً خارج از انصاف و غیرمنطقی است.

ارشادی ادامه داد: وضعیت موجود بار دیگر بر اهمیت اجرای دقیق اصول همبستگی و تقسیم عادلانه بار و مسئولیت تأکید دارد.

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران ضمن یادآوری تأثیرات منفی و جدی اقدامات قهرآمیز یک‌جانبه بر اقدامات کشورهای جهان در راستای کمک به پناهندگان، قویاً خواستار لغو فوری تمامی این تحریم‌ها است. جمهوری اسلامی ایران به ایفای نقش خود در رسیدگی به مشکلات پناهندگان ادامه خواهد داد.

منبع: فارس