تیری ماریانی نماینده فرانسه در پارلمان اروپا و عضو روابط خارجه پارلمان اروپا است. وی در گفت‌وگو با ایلنا به بیان نظرات خودر در مورد تنش و احیای برجام در وین پرداخت. 

بازگشت به برجام هم ساده و هم پیچیده است 

تیری ماریانی در ابتدا در مورد روند احیای برجام گفت: شکست توافق برجام یک شکست دیپلماتیک در تاریخ اخیر روابط بین‌الملل بود. خروج ناگهانی آمریکا و ناتوانی اروپا در حفظ آن سیگنالی نه تنها برای ایران بلکه برای کل جهان بود و در نتیجه اعتماد هر یک از شرکا کاهش یافت. بازسازی این اعتماد یک تمرین دیپلماتیک ظریف است، که مستلزم دور شدن از اظهارات توهین‌آمیز، محکومیت دولت‌های  قبلی و شمشیر  تحریم است.

وی افزود: من از پسرفت دانش و مهارت‌های دیپلماتیک خودمان وحشت زده شده‌ام. بنابراین بازگشت به توافق دوجانبه هم آسان و هم پیچیده است. آسان، زیرا مستلزم آن است که طرفین درگیر از شیطان‌سازی یکدیگر دست بردارند. پیچیده است، زیرا تطبیق‌پذیری آمریکا با توافقات همیشه در این مذاکرات جای شک و تردید دارد.

کلید مشکل برجام در این بحران اعتماد است

نماینده پارلمان اروپا در مورد موانع موجود بر سر راه احیای برجام گفت: می‌توانیم درباره موانع فنی صحبت کنیم، اما من معتقدم کلید این مشکل در این بحران اعتماد است.

همیشه می‌توان از دیپلماسی حتی در پیچیده‌ترین موارد استفاده کرد

وی در مورد تهدیدهای اسرائیل همزمان با مذاکرات وین گفت: این یک اشتباه مضاعف است. اولاً، تشویق آن دسته از صداهایی است که در ایران فکر می‌کنند نمی‌توان با دنیای غرب گفت‌وگوی معقولی داشت. من معتقدم علیرغم وخامت جدی فضای روابط بین‌الملل، همیشه می‌توان از دیپلماسی حتی در پیچیده‌ترین موارد استفاده کرد. ثانیاً این اظهارات تحقیر جهان پارسی است که ارزش آن تنها در تاریخ نیست بلکه اهمیت ایران در عصر جغرافیایی‌اش است. وقتی می‌بینم که غرب موفق می‌شود در دوحه یا اسلو با طالبان روبرو شود، بدون اینکه همان تهدیدها را علیه آن‌ها انجام دهد، حداقل می‌گویم متحیر می‌شوم.

این مقام اروپایی در ادامه گفت: من معتقدم که این مذاکرات تا حد زیادی توسط مسائل خارج از دستیابی ایران به یک قدرت هسته‌ای غیرنظامی موثر آلوده شده است. مسائل سیاسی داخلی زیادی وجود دارد که مطرح می‌شود؛ ناآگاهی عموم مردم آمریکا در مورد مسائل خاورمیانه، افزایش تنش‌های بین‌المللی بین متحدان چین و اعضای ناتو، افزایش تعداد انتخابات در کشورهایی که برای مذاکرات مهم هستند.

همه می‌دانند که باید مذاکره کنیم، اما هیچ کس جرائت نمی‌کند بگوید که چرا

وی ادامه داد: بنابراین، همه به طور منطقی می‌دانند که ما باید مذاکره کنیم، اما هیچ کس جرائت نمی‌کند علناً بگوید که چرا لازم است. من معتقدم که ما باید یک چارچوب بسیار روشن را تعیین کنیم؛ ما باید حق اسرائیل برای امنیت و حق ایران برای دستیابی به فناوری‌های مدنی متناسب با اهمیت منطقه‌ای آن را گرد هم بیاوریم تا تعادل بین عربستان سعودی و ایران را ارتقا دهیم. ایران در خاورمیانه خواستار پایان مداخله بین‌المللی در این منطقه است. هنگامی که این چارچوب ایجاد شد، با پیامدهایی که می‌توان بلافاصله در یمن، عراق، لبنان و سوریه مشاهده کرد، طرفین قادر خواهند بود خود را روی مسئله انرژی هسته‌ای غیرنظامی متمرکز کنند.

ماریانی افزود: نکته‌ای را اضافه می‌کنم که خالی از اهمیت نیست؛ موضوع کنترل تسلیحات هسته‌ای پاکستان باید به مذاکرات اضافه شود، هرچند که ما از دست داشتن این کشور در تصرف قدرت توسط طالبان در افغانستان مطلع هستیم. در واقع، تلاش‌های بی‌ثبات‌کننده‌ای که این کشور در کل شبه قاره هند انجام می‌دهد، تنها می‌تواند موضوع نگرانی ما باشد و شایسته است که در کانون بحث‌های بین‌المللی قرار گیرد.

اعتماد به سیاست آمریکا در خاورمیانه تضعیف شده است

این مقام پارلمان اروپا در ادامه خاطرنشان کرد: کشورهای اروپایی در واقع می‌دانند که اعتماد به سیاست آمریکا در خاورمیانه تضعیف شده است؛ ویرانی عراق، تصرف مناطق نفت‌خیز سوریه، با این حال، آنها توسط سیاست کلی ناتو در منطقه متوقف شده.اند. از این رو ما شاهد شکل شگفت‌انگیزی از رفت و برگشت در این موضوعات هستیم که بدون طرح پرسش از واقعیت استقلال سیاست خارجی کشورهای اروپایی نیست.

هیچ کشوری از عدم توافق نفعی نمی‌برد

می‌توانیم به طور منطقی به یک توافق موقت امیدوار باشیم

وی با تاکید بر اهمیت توافق برای جهان گفت: من معتقدم هیچکس، نه از طرف ایران، نه در طرف چین، نه در طرف روسیه و نه در طرف اروپایی، منفعتی در عدم توافق ندارد. در مورد ایالات متحده، همه چیز به تقابل.های داخلی در وزارت امور خارجه بین حامیان رویکرد واقع‌بینانه‌تر و مدافعان نومحافظه‌کاری بستگی دارد. من معتقدم که ما می‌توانیم به طور منطقی به یک توافق موقت امیدوار باشیم.

احترام متقابل اولین قدم به سوی توافق است

ماریانی در مورد تیم مذاکره‌کننده ایران گفت: من معتقدم که دیپلماسی الزامات متعددی دارد، از جمله احترام به یکپارچگی و خودمختاری طرفین. بنابراین از هرگونه قضاوتی در مورد افراد مسئول مذاکرات ایران خودداری می‌کنم. احترام متقابل اغلب اولین قدم به سوی توافق است.

می‌ترسم مذاکرات وین به صف مسائل بین‌المللی حل نشده بپیوندد

وی گفت: من می‌ترسم که مذاکرات در مورد توافقات وین به صف مسائل بین‌المللی حل نشده بپیوندد؛ یکی از شاخص‌هایی است که قهقرایی بودن دیپلماسی و حقوق بین‌الملل را اثبات می‌کند. وقتی جمهوری‌خواهان آمریکایی انتخاب می‌شوند، عربستان سعودی متنعم می‌شود. زمانی که دموکرات‌ها به قدرت می‌رسند، قطر به صحنه می‌رود. سرانجام، تا زمانی که ایالات متحده اعتراف نکند که جهان ما همیشه چندقطبی‌تر و کمتر آمریکایی خواهد بود، بسیاری از درگیری‌ها و مذاکرات حیاتی حل نشده باقی می‌ماند.

نفع ایران این است که به تعدد مذاکره‌کنندگان خود تکیه کند

این مقام اروپایی در مورد مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا گفت: من معتقدم که این یک اشتباه خواهد بود. نفع ایران این است که به تعدد مذاکره‌کنندگان  خود تکیه کند تا خود را از مسائل مربوط به تهران دور نگه دارد؛ جاده ابریشم، ثبات سوریه، ظهور روسیه و چین، بازگشت به رابطه با پایتخت‌های اروپایی خلاصه همه اینها لازم است. همه می‌بینند که حق تمدن ایران به عنوان یک قدرت بزرگ و حق اسرائیل برای رعایت موجودیت و امنیت آن باید در کنار هم وجود داشته باشد. این به پیشرفت آهسته، چندگانه و متعادل نیاز دارد. یک رابطه صرفاً آمریکایی این امکان را نخواهد داشت.

ایران می‌توانست کنفرانسی با اروپای غربی، روسیه و چین ترتیب دهد تا روی توافقی کار کند که بدون آمریکایی‌ها امضا شود

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم یک امکان جایگزین به جای کاهش تعهدات برجامی برای ایران وجود داشت. ایران می‌توانست تلاش کند کنفرانسی با اروپای غربی، روسیه و چین ترتیب دهد تا روی توافقی کار کند که بدون آمریکایی‌ها امضا شود. از نظر فکری این یک احتمال بود. اما آیا در عمل، ایالات متحده اجازه می‌داد این اتفاق بیفتد؟ 

تحریم‌های اقتصادی و سیاسی در دهه گذشته منفجر شده است

ماریانی در مورد انفعال اروپا برای کمک به ایران گفت: هیچ ابتکار اروپایی در این راستا وجود ندارد. با کمال تاسف، اتحادیه اروپا یک رژیم تحریم جهانی ایجاد کرده است که همان فلسفه قانون قانون ماگنیتسکی را دارد. تحریم‌های اقتصادی و سیاسی در دهه گذشته منفجر شده است. این انفجار شواهدی از یک تغییر فلسفی در نخبگان بین‌المللی است. برای بسیاری، احترام به حاکمیت و هویت مردم، برای قدرت‌طلبی مشروع مراکز بزرگ قدرت، باید به نوعی مذهب حقوق بشر تسلیم شود. این ایدئولوژی در بروکسل حاکم است.

نیاز به توافق سریع وجود دارد تا خاورمیانه آرام شود

وی در ادامه در مورد مواضع اروپا در ادامه گفت: مواضع اروپا مانند موضع فرانسه همان موضعی است که دولت امانوئل ماکرون بیان کرد که من از آن حمایت نمی‌کنم. نیاز به توافق سریع وجود دارد تا خاورمیانه آرام شود و از رویارویی نهفته بین کشورهای خلیج فارس و ایران خارج شود و بتوانیم روی منافع مشترک خود کار کنیم.

منبع: ایلنا